Λαογραφικό Μουσείο Καλλιμασιάς Χίος

Καραγκιόζης Χατζιαβάτης Μπάρμπα Γιώργος

Πεταλωτής

Υπήρχαν επαγγελματίες πεταλωτές, που γυρνούσαν τα χωριά. Όμως και πολλοί ατσίγγανοι (σιδεράδες) ήταν ταυτόχρονα και πεταλωτές. Τα πέταλα τα΄φτιαχναν οι ίδιοι σε διάφορα σχήματα και μεγέθη. Το ζώο το΄δεναν πολύ κοντά στο κρουκέλι ή κλαδί του δέντρου, για να μην έχει μεγάλη ακτίνα κίνησης.

Στα τσουνιάρικα (ατίθασα) ζώα έβαζαν τον μύτο ή μύταρο, μια ξύλινη μασιά, με την οποία έσφιγγαν δυνατά τα χείλια του ζώου, για να πονά και να περνά απαρατήρητος ο πόνος του πεταλώματος. Ο πεταλωτής χάιδευε το ζώο για να συνηθίσει και αν μην του συμπεριφερθεί εχθρικά. Τ΄αφεντικό άλλοτε κρατούσε την ουρά περασμένη κάτω απ΄το πισινό πόδι του «σέρτικου» ζώου κι άλλοτε, όταν το ζώο ήταν ήσυχο, απλά σήκωνε σε γωνία ένα-ένα τα πόδια του.

Ο πεταλωτής έφτιαχνε το νύχι με την ξύστρα, κόβοντας τα περιττά και στη συνέχεια έβαζε το πέταλο και το κάρφωνε κρατώντας μια ειδική πένσα, για να λυγίσουν πάνω της τα καρφιά και να κόψει μ΄ αυτήν τις άκρες των καρφιών. Κατόπιν λίμερνε με τη ράσπα το νύχι. Πέταλα έβαζαν είτε και στα τέσσερα πόδια του ζώου, είτε μόνο στα δυο μπροστινά. Στο τέλος με ψαλίδι καλλώπιζε το ζώο, φτιάχνοντας τη χαίτη, τα φρύδια και τα τσίνορά του και με μια χτένα, ξύστρα το΄ξυνε σ΄όλο το σώμα για να καθαρίσει από τις ξερές κοπριές και τις περιττές τρίχες.

(Το κείμενο είναι από το βιβλίο "Μιάν βολάν τσ΄έναν τσαιρόν ήτον..." του Γιάννη Κολλιάρου)

Λαογραφικό Μουσείο Καλλιμασιάς - ΠεταλωτήςΕΡΓΑΛΕΙΑ ΠΕΤΑΛΩΤΗ
Λαογραφικό Μουσείο Καλλιμασιάς - ΠεταλωτήςΠΕΤΑΛΑ